100. rocznica urodzin Grażyny Bacewicz

2009.06.08. 13:59

W tym roku mija setna rocznica urodzin jednej z najwybitniejszych osobowości muzycznych XX wieku, Grażyny Bacewicz, oraz czterdziesta rocznica Jej śmierci.

100. rocznica urodzin Grażyny Bacewicz

Żeby podkreślić rangę tych wydarzeń w kulturze polskiej, 12 lutego 2009 roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyjął uchwałę w sprawie uczczenia pamięci tej niezwykłej artystki: "[...] Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje hołd pamięci jednej z niewielu światowej sławy polskich kompozytorek z nadzieją, że jej dzieła będą towarzyszyć kolejnym pokoleniom, rozsławiając imię Polski w świecie".

Dzieciństwo i wczesna młodość

Grażyna Bacewicz urodziła się 5 II 1909 roku w Łodzi, w polsko-litewskiej rodzinie o tradycjach muzycznych. Zmarła 17 I 1969 roku w Warszawie. Pierwszych lekcji gry na skrzypcach i fortepianie udzielał córce ojciec, Wincenty Bacewicz, który uczył muzyki także pozostałe dzieci, szczególny nacisk kładąc na umiejętność grania zespołowego. Od 1919 roku Grażyna Bacewicz była uczennicą Konserwatorium Muzycznego Heleny Kijeńskiej-Dobkiewiczowej w rodzinnym mieście. Do nauki gry na skrzypcach i fortepianie doszły jeszcze lekcje teorii muzyki. Jednocześnie uczęszczała do gimnazjum humanistycznego. Po przeprowadzce rodziny Bacewiczów do Warszawy, w 1924 roku została studentką Państwowego Konserwatorium Muzycznego w tym mieście, kształcąc się u Kazimierza Sikorskiego w klasie kompozycji, u Józefa Jarzębskiego w klasie skrzypiec i u Józefa Turczyńskiego w klasie fortepianu. Wszechstronnie uzdolniona nie tylko muzycznie, studiowała równolegle na Uniwersytecie Warszawskim filozofię, której jednak nie ukończyła. Ogrom pracy nie pozwolił także kontynuować studiów na drugim instrumencie, czyli na fortepianie.

Prawdziwy diament

Sukcesy kompozytorskie przyszły już podczas studiów w postaci pierwszych nagród, podobnie jak i sukcesy wykonawcze. Już w 1935 roku jako skrzypaczka otrzymała pierwsze wyróżnienie w I Międzynarowym Konkursie Skrzypcowym im. Henryka Wieniawskiego. Zanim to jednak nastąpiło, w latach 1932-1933 odbyła w Ecole Normale de Musique w Paryżu (dzięki uzyskanemu od Ignacego Jana Paderewskiego stypendium) studia kompozytorskie u słynnej Nadii Boulanger. W latach pięćdziesiątych XX wieku porzuciła działalność estradową i poświęciła się komponowaniu. Jej utwory cechuje wyrazistość, łatwo rozpoznawalny styl, maestria warsztatowa oraz wyjątkowe wyczucie brzmienia orkiestry. W wielu swoich kompozycjach artystka nawiązuje do polskiego folkloru, m.in. w "III koncercie skrzypcowym" (1948) i słynnym "Oberku" (1949). Za najwybitniejsze dzieło powszechnie uważa się "Muzykę na smyczki, trąbkę i perkusję" z 1957 roku. Jako skrzypaczka, Grażyna Bacewicz koncertowała w Polsce i za granicą. Oprócz działalności artystycznej i kompozytorskiej zajęła się też dydaktyką i była równie wybitnym pedagogiem, jak muzykiem i kompozytorem. Grażyna Bacewicz to laureatka licznych nagród i odznaczeń krajowych i zagranicznych a także członek jury renomowanych konkursów wykonawczych i kompozytorskich. Była również wieloletnim wiceprezesem Związku Kompozytorów Polskich.

Oprócz kompozycji muzycznych Grażyna Bacewicz pisała także powieści, nowele i opowiadania, które zachowały się w rękopisach. Drukiem ukazał się jedynie w 1970 roku tomik jej opowiadań pt. "Znak szczególny".

Nowy znaczek i koperta Pierwszego Dnia Obiegu FDC

Pragnąc uczcić 100. rocznicę Urodzin Grażyny Bacewicz, Poczta Polska wprowadziła do obiegu znaczek, na którym umieszczono podobiznę artystki. Na kopercie FDC pojawiły się motywy pięciolinii, nut i skrzypiec. Emisji towarzyszy datownik okolicznościowy stosowany w Urzędzie Pocztowym Warszawa 1.

Podstawowe dane emisji:

autorka projektu:	Agata Tobolczyk
ilość znaczków:	1
wartość:	1,55 zł
nakład:	400.000 sztuk
technika druku:	offsetowa
format znaczka:	43 x 31,25 mm
papier:	fluorescencyjny
arkusze sprzedażne:	po 16 szt. znaczków w układzie tete-beche
data obiegu:	28 maja 2009 r

źródło: Poczta Polska

Wygląd znaczków wprowadzonych do sprzedaży może różnić się od projektów przedstawianych w zapowiedziach.