Filatelistyka w muzeum

2021.08.23. 10:38

Zbliża się kolejna rocznica wybuchu II wojny światowej. Pamięta się przede wszystkim wybitnych dowódców, decydujące bitwy, mówi o zbrodniach wojennych, cierpieniu ludności cywilnej. Rzadziej wspomina się wiele milionów ofiar wojny, jakimi byli jeńcy wojenni.

Skalę tego zjawiska uświadamia fakt, że tylko armia hitlerowskich Niemiec pojmała do niewoli ponad 10 milionów jeńców wojennych. A armie ówczesnego ZSRR, brytyjska, amerykańska, japońska itd.?

20 sierpnia 2021 roku w Muzeum Miasta Malborka (MMM) otwarto wystawę czasową zatytułowaną "Stalag XX B historia nieopowiedziana". Stalag ten był właśnie od 01 lutego 1940 roku usytuowany w dzielnicy Malborka - Wielbarku/Willenberg. Przebywali w nim początkowo jeńcy polscy, następnie pojawili się od 1940 roku brytyjscy, francuscy, serbscy, z Armii Czerwonej oraz od października 1943 roku internowani żołnierze włoscy. Wielu czytających zada pytanie: co to ma wspólnego z filatelistyką? Przecież to nie jest wystawa filatelistyczna. Otóż, oprócz tego, że duża rolę w organizacji tej wystawy odegrał stale współpracujący z MMM znany polski filatelista Pan Bernard Jesionowski, walory filatelistyczne pokazane w dużej ilości na wystawie awansowały do miana obiektów muzealnych, dokumentów obrazujących los jeńców, świadczących o ich życiu codziennym.

Fragmentami swoich zbiorów podzieli się panowie: Bernard Jesionowski - członek Internetowego Koła Filatelistów przy Okręgu Pomorskim PZF, Andrzej Gilewski i Marek Bojcun - dawniej członek nie istniejącego już Stowarzyszenia Filatelistów Malborka. Na wystawie można zobaczyć korespondencję jeńców różnych narodowości (formularze, karki korespondencyjne, listowniki, pokwitowania nadania paczek, ślady cenzury obozowej itp.), karty korespondencyjne administracji obozu dotyczące ruchu jeńców między obozem głównym, a komandami roboczymi, korespondencję prywatną strażników obozowych. Fragmenty przetłumaczonych listów jeńców przewijają się przez wszystkie pomieszczenia wystawy stanowiąc jej swoiste motto. Walory filatelistyczne są także ilustracjami w bardzo interesującym katalogu wystawy o podtytule "Komentarz historyczny do wystawy czasowej". Katalog ten zawiera również artykuły autorstwa filatelistów : "Małe przesyłki ratujące zdrowie i życie" Andrzeja Gilewskiego i "Historia jednego malowidła" Bernarda Jesionowskiego.

Warto zauważyć, że nie jest to pierwsze pokazanie na wystawie w MMM materiału filatelistycznego. Przesyłki z okresu plebiscytu 1920 roku na Warmii, Mazurach i Powiślu ze zbiorów Bernarda Jesionowskiego zostały zaprezentowane szerokiej publiczności na wystawie "Plebiscyt 1920. Mała Polska. Wielcy Polacy". Filatelistyka trafia na salony nie tylko filatelistyczne, co bardzo cieszy. Cieszy również życzliwość, zrozumienie i docenienie roli i potencjału filatelistyki przez dyrekcję malborskiego muzeum miejskiego.

Wystawa "Stalag XX B historia nieopowiedziana" czynna będzie do końca 2021 roku. Naprawdę, warto zobaczyć. Zainteresowanych odsyłam na stronę www.muzeum.malbork.pl. Kontakt pod adresem : sekretariat@muzeum.malbork.pl lub w sposób tradycyjny: Muzeum Miasta Malborka 82-200 Malbork ul. T. Kościuszki 54.

Jerzy Zimnicki