80. Rocznica Prowokacji Gliwickiej

2019.08.31. 20:59

Prowokacja gliwicka była jednym z serii przedsięwzięć Hitlera, mających zapobiec przekształceniu planowanej agresji III Rzeszy na Polskę w II wojnę światową, poprzez powstrzymanie sojuszników Rzeczypospolitej od wywiązania się z zobowiązań sojuszniczych wobec Polski, co oznaczałoby dla Niemiec ryzykowną wojnę na dwa fronty.

Gliwice (niem. Gleiwitz) przed wojną należały do III Rzeszy, a granica z Polską przebiegała w odległości ok. 10 km od nowej radiostacji nadawczej (Gleiwitzer Sender), zbudowanej w roku 1935. Napastnicy nie wiedzieli, że w Gliwicach, w odległości ok. 4 km, była również druga radiostacja, zbudowana w roku 1925. W starej radiostacji (przy obecnej ulicy Radiowej) znajdowały się studia mikrofonowe. W nowej (przy ul. Tarnogórskiej) nie było żadnego studia. ainstalowano tam tylko urządzenia nadawcze do emisji sygnału, przesyłanego kablem teletechnicznym ze starej radiostacji lub z Wrocławia.

31 sierpnia 1939 roku do radiostacji wtargnęło kilku uzbrojonych ludzi w ubraniach cywilnych. Napastnicy sterroryzowali niemiecką załogę i nadali po polsku komunikat: "Uwaga! Tu Gliwice. Radiostacja znajduje się w polskich rękach...". Na terenie radiostacji zamordowano mieszkańca pobliskiej wsi, uczestnika powstań śląskich Franciszka Honioka. Miało to uwiarygodnić wersję o udziale powstańców. Na miejscu prowokacji pozostawiono także zwłoki zamordowanych niemieckich więźniów przebranych w polskie mundury. Ich zdjęcia przedstawiono zagranicznym korespondentom następnego dnia. Po akcji napastnicy udali się do hotelu w centrum miasta. Prawda o prowokacji gliwickiej wyszła na jaw dopiero na procesie zbrodniarzy hitlerowskich w Norymberdze. Świadek Alfred Helmut Naujock - żołnierz SD, SS i Waffen SS - zeznał: "30 sierpnia 1939 roku otrzymałem od szefa SD Reinharda Heydricha rozkaz upozorowania ataku na radiostację pod Gliwicami, w pobliżu granicy polskiej. Miało to być wykonane tak, by wyglądało, że napastnikami są Polacy. Dla prasy zagranicznej i dla niemieckiej propagandy potrzebny był dowód rzeczowy polskiej napaści."

Z tej okazji Koło Zainteresowań PZF "Gliwicki Klub Kolekcjonerów" wyemitowało kartkę okolicznościową oraz znaczek personalizowany. Znaczek pocztowy będzie kasowany datownikiem dziennym Gliwice 1 z datą 31.08.2019.

Więcej informacji można uzyskać pod nr telefonu: 533 804 646 lub e-mail: stabul@interia.pl

Władysław Gębczyk