Rok Polski w Izraelu

2009.04.21. 09:27

Od 9 kwietnia 2008 r. trwa w Izraelu Rok Polski - wielkie wydarzenie kulturalne i naukowe, ukazujące dorobek Polski, kraju drogiego sercom wielu Żydów.

Rok Polski w Izraelu

Bogaty program obchodów, obejmujący m.in. projekcje filmów, występy znanych polskich i izraelskich artystów, seminaria, warsztaty oraz konferencje naukowe, jest koordynowany przez Instytut Adama Mickiewicza w Warszawie, Ambasadę Rzeczypospolitej Polskiej w Tel Awiwie i Instytut Polski w Tel Awiwie. Końcowym akordem obchodów jest wspólna emisja znaczka pocztowego, upamiętniająca postać Berka Joselewicza - bohatera polskich zrywów narodowościowych.

Berek Joselewicz i jego następcy

Berek Joselewicz urodził się w 1764 r. w Kretyndze, na Litwie. Zajmował się handlem końmi. Po wybuchu powstania kościuszkowskiego w 1794 r. wraz z Józefem Aronowiczem napisał w języku jidysz odezwę do Żydów polskich, wzywającą ich do walki. Z około pięciuset ochotników zorganizował regiment kawalerii. Na jego prośbę Naczelnik Tadeusz Kościuszko zapewnił żołnierzom pochodzenia żydowskiego przestrzeganie religijnych obyczajów, w tym noszenie bród i spożywanie koszernego jedzenia oraz przestrzeganie szabatu, jeśli okoliczności na to pozwolą. Podczas obrony warszawskiej Pragi szwadron Berka Joselewicza został rozbity - niewielu żołnierzy ocalało. Jednym z nich był dowódca oddziału. Po upadku powstania Berek Joselewicz wyemigrował do Włoch, gdzie jako "pułkownik, Rotmistrz Kawalerii Polskiej", zgłosił się do Legionów Polskich generała Jana Henryka Dąbrowskiego. Brał udział w wielu bitwach w kampanii napoleońskiej (m.in. pod Hohenlinden i Austerlitz). Po utworzeniu Księstwa Warszawskiego w 1807 r. pozostał w armii jako dowódca szwadronu w 5. Pułku Strzelców Konnych. W 1808 r. został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Virtuti Militari, wcześniej zaś francuskim Orderem Legii Honorowej. Zginął w czasie walk pod Kockiem w 1809 r. Tradycje patriotycznej walki o wolność Polski kontynuował syn Berka Joselewicza, Józef Berkowicz (1789-1846) i jego wnuk Leon. Józef Berkowicz bił wroga najpierw u boku ojca w armii Księstwa Warszawskiego. Walczył z Austriakami m.in. pod Kockiem, a po śmierci Berka Joselewicza brał udział w wojnie Napoleona z Rosją w 1812 r. Wielokrotnie ranny, odznaczył się męstwem w boju. Podobnie jak ojciec, został odznaczony Orderem Legii Honorowej (ze Złotym Krzyżem). Następnie wraz z synem Leonem walczył w powstaniu listopadowym. Po jego upadku udał się na emigrację najpierw do Francji, a potem do Wielkiej Brytanii, gdzie zmarł.

Sława Berka...

Berek Joselewicz okrył się wielką sławą. Przykład jego poświęcenia się sprawie odzyskania wolności kraju, w którym jego rodzina żyła od pokoleń i który uważał za swoją Ojczyznę, był najlepszą zachętą dla innych Żydów polskich w następnych latach. W walkach narodowowyzwoleńczych brało udział wielu patriotów polskich żydowskiego pochodzenia. Nie chcieli oni biernie przyglądać się nękającym ziemie polskie wojennym zawieruchom. Wstępowali więc do wojska, gdzie odznaczali się walecznością i bojowym męstwem. Potomkowie Berka Joselewicza walczyli na wszystkich frontach I i II wojny światowej. Nie zabrakło ich m.in. ani w Armii generała Władysława Andersa, ani w I Armii Wojska Polskiego, ani w polskim podziemiu. Nikt bowiem bardziej od Polaków i Żydów nie rozumiał, co to znaczy śnić o wolnej Ojczyźnie i za nią oddać życie.

Nowy znaczek i koperta Pierwszego Dnia Obiegu FDC

Poczta Polska wraz z Poczta Izraelską wprowadzają do obiegu znaczek pocztowy w bloku dla upamiętnienia Roku Polskiego w Izraelu i podkreślenia przyjacielskich stosunków między obu krajami. Na znaczku znajduje się portret Berka Joselewicza na koniu, w stroju dowódcy, na czele sformowanego oddziału w bitwie pod Kockiem. Autorem obrazu namalowanego w 1893 r. jest wybitny malarz polski Juliusz Kossak. Na kopercie FDC znajduje się notka biograficzna Berka Joselewicza. Emisji towarzyszy datownik okolicznościowy stosowany w Urzędzie Pocztowym Warszawa 1. Warto przypomnieć, że jest to druga wspólna emisja obydwu administracji pocztowych. W 1993 r. wydany został znaczek pocztowy z przywieszką i kartka okolicznościowa dla upamiętnienia 50. rocznicy powstania Żydów w warszawskim getcie.

Ciekawostka

O bohaterskim Berku Joselewiczu krążył wierszyk:

"Był raz Berek, dzielny Żyd,
Człek poczciwy, wojak prawy,
Nie kwaterką, ni szulerką,
lecz się krwią dorobił sławy".

Podstawowe dane emisji:

autorka projektu:	Marzanna Dąbrowska
ilość znaczków:	1
wartość:	3 zł
nakład:	400.000 szt.
technika druku:	offsetowa
format znaczka:	39,5 x 31,25 mm
format bloku:	90 x 70 mm
papier:	fluorescencyjny
data obiegu:	22 kwietnia 2009 r.

źródło: Poczta Polska

Wygląd znaczków wprowadzonych do sprzedaży może różnić się od projektów przedstawianych w zapowiedziach.