Historia polskiej fotografii

2008.03.13. 16:29

Karol Beyer (1818-1877) "Ojciec polskiej fotografii" w młodości uczył się malarstwa i pracował w fabryce odlewów artystycznych.

W 1844 r. wyjechał do Paryża, aby poznać technikę dagerotypii. Wkrótce otworzył w Warszawie zakład wykonujący dagerotypy portretowe. Po kilku latach przekształcił go w zakład fotograficzny. U szczytu sławy Beyer zatrudniał 30 pracowników, często artystów. W ten sposób wykształcił wielu wspaniałych zawodowych fotografów. W studiu Beyera fotografia była sztuką, o czym świadczą liczne nagrody na międzynarodowych wystawach, ale też sposobem dokumentacji. Słynne były wykonane przez jego współpracownika portrety pośmiertne poległych w manifestacji w 1861 r. oraz fotografie patriotyczne z okresu powstania styczniowego. Za zaangażowanie w sprawy polityczne Beyer został zesłany na 2 lata w głąb Rosji.

Brał udział w tworzeniu "Tygodnika Ilustrowanego", opracował nawet własną metodę, która ułatwiała drzeworytnikom przenoszenie fotografii na klocki drewniane (za pomocą negatywu). Pracował też nad nowoczesną techniką światłodruku. Ponadto zajmował się numizmatyką i archeologią. W wieku 54 lat wycofał się z fotografii.

Dagerotypia

"Starsza siostra" fotografii, technika utrwalania obrazu na posrebrzanej płytce, pokrytej substancją światłoczułą. Nazwa pochodzi od nazwiska wynalazcy, Louisa Daguerre'a. Metoda ta przetrwała ok. 10 lat. Była trudna, wymagała precyzji oraz znajomości techniki i chemii. Ponadto od początku dagerotypii towarzyszyły szkodliwe dla zdrowia odczynniki chemiczne m.in. pary rtęci jako wywoływacz. W odróżnieniu od fotografii, dagerotypy były wykonywane tylko w jednym egzemplarzu.

Wczesna fotografia

oficjalnie narodziła się w 1839 r. Szklany negatyw służył do wykonania odbitek na specjalnym papierze. Technika kolodionowa stosowana w II połowie XIX w., zwana "mokrą płytą" wymagała od fotografa noszenia ze sobą wyposażenia ciemni, aby materiał światłoczuły nie zdążył wyschnąć. Nie stosowano jeszcze powiększeń, a odbitki powielano stykowo, trzeba więc było używać aparatów różnej wielkości. Popularne wówczas formaty portretów to wizytowy (6,5x10 cm) oraz gabinetowy (ok 10x15 cm). Statyczny charakter ówczesnej fotografii wynikał z długiego czasu naświetlania: od kilku do kilkunastu minut.

Nowe znaczki i koperty Pierwszego Dnia Obiegu FDC

Z okazji 190. rocznicy urodzin Karola Beyera Poczta Polska wydała 4 znaczki z reprodukcjami jego fotografii ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie. Na znaczkach znajdują się: autoportret z 1858 r., zdjęcia włościan z Wilanowa (1866), kościół św. Krzyża w Warszawie (1858) oraz wojsko rosyjskie na Placu Zamkowym (1861).

Wydano też 4 koperty FDC z fotografiami przedstawiającymi redakcję "Tygodnika Ilustrowanego" (1864), gospodarza i włościankę z Wilanowa (1866), budowę mostu Kierbedzia (22 maja 1861) oraz pomnik Jana III Sobieskiego (1858). Zdjęcie mostu jest w pewnym sensie fragmentem reportażu, gdyż Beyer dokumentował budowę przez cały okres jej trwania (1859-1864).

Emisjom towarzyszy wspólny datownik okolicznościowy (z rysunkiem prostego aparatu fotograficznego) stosowany w Urzędzie Pocztowym Warszawa 1.

Podstawowe dane emisji:

autor projektu:	Jacek Konarzewski
ilość znaczków:	4
wartość:	4 x 1,35 zł
nakład:	po 500.000 sztuk każdego
technika druku:	offsetowa
format znaczka:	31,25 x 43 mm
papier:	fluorescencyjny
arkusze sprzedażne:	po 12 znaczków
data obiegu:	29 lutego 2008 r.

źródło: Poczta Polska