Nagroda "Kolekcjonerstwo - nauka i upowszechnianie" im. Feliksa Jasieńskiego wręczona podczas uroczystości w Muzeum Narodowym w Krakowie

2018.10.31. 21:07

Dnia 30 października 2018 roku, w Muzeum Narodowym w Krakowie, po raz trzeci wręczone zostały doroczne Nagrody "Kolekcjonerstwo - nauka i upowszechnianie" im. Feliksa Jasieńskiego.

Wręczenie Nagrody towarzyszyło wernisażowi wystawy "Niepodległość", co jak podkreślił otwierający uroczystość dyrektor Muzeum Narodowego dr hab. Andrzej Betlej, symbolicznie podkreśla rolę kolekcjonerów w zachowaniu pamięci o walce pokoleń Polaków o niepodległość Ojczyzny. W obecności członków Kapituły Nagrody jej decyzję ogłosił profesor zw. dr hab. Wojciech Kowalski.

Nagrody za rok 2017 przyznano w trzech kategoriach:

Dla pracownika nauki - za publikacje dotyczące kolekcjonerstwa, w tym naukowe opracowanie zbiorów kolekcjonerskich, Kapituła przyznała Nagrodę Zespołowi Wydawnictwa Tatrzańskiego Parku Narodowego, za wydanie pośmiertnie książki Adama Czarnowskiego "O tatrzańskich pocztówkach".

Wydanie książki stało się możliwe dzięki zainteresowaniu się rękopisem "Ikonografia tatrzańska na dawnych widokówkach", złożonym przez wybitnego kolekcjonera Adama Czarnowskiego w roku 2008 w Towarzystwie Muzeum Tatrzańskiego. Śmierć autora wstrzymała prace nad wydaniem publikacji. Doceniając wielką wartość pracy i zgromadzonego materiału ikonograficznego, zespół Wydawnictw TPN w składzie: Zbigniew Ładygin, Wiesław Siarzewski, Jan Gaspar i Wiesław Wójcik dokonał opracowania merytorycznego i redakcyjnego rękopisu i uzupełnił go o dodatkowy materiał, uwzględniający najnowsze ustalenia w dziedzinie filokartystyki tatrzańskiej.

Dla dziennikarza - za publikacje prasowe, radiowe, telewizyjne, internetowe popularyzujące ideę kolekcjonerstwa, prezentujące wkład kolekcjonerów w ochronę dziedzictwa narodowego, Kapituła przyznała Nagrodę dr. inż. Markowi Jedziniakowi, twórcy i redaktorowi portalu Katalog Znaków Pocztowych (www.kzp.pl).

Dr inż. Marek Jedziniak, z zamiłowania kolekcjoner filatelista, swoją kilkunastoletnią działalnością redakcyjną znakomicie służy popularyzacji idei kolekcjonerstwa, szeroko i nowoczesnymi technikami upowszechnia wiedzę z zakresu swoich kolekcjonerskich zainteresowań. O popularności portalu świadczy fakt, że rocznie notuje on ponad dwieście tysięcy unikalnych wizyt i ma około dwa miliony odsłon. Dla promowania kolekcjonerskiej wiedzy dr Jedziniak stworzył efektywny system współpracy z Pocztą Polską. Cenną inicjatywą jest doroczny konkurs promujący piękne edycje znaczków polskich.

Dla instytucji - za upowszechnianie dorobku kolekcjonerskiego, w tym publikacje i wystawy, Kapituła przyznała wyróżnienie Sosnowieckiemu Centrum Sztuki "Zamek Sielecki", za wystawę "Zakład fotograficzny Bracia Altman. Fotografujemy wszystko i wszędzie". Kurator wystawy Monika Kempara, twórca kolekcji Robert Altman.

Wystawa pokazała, w oparciu o prywatne kolekcjonerskie zbiory, historię rodziny Stanisława i Bronisława Altmanów, zagłębiowskich fotografików, oraz dzieje ich zakładu fotograficznego, funkcjonującego pod szyldem "Bracia Altman" w pierwszej połowie XX wieku. Zorganizowanie wystawy było możliwe dzięki prywatnej kolekcji zdjęć rodzinnych, które zostały zebrane przez Roberta Altmana, mieszkańca Brukseli, który od wielu lat szuka i gromadzi informacje o zakładzie fotograficznym "Bracia Altman", założonym i prowadzonym przez jego przodków. Wystawie towarzyszył znakomicie opracowany katalog.

Mówiąc o znaczeniu Nagrody dla polskiej kultury przewodniczący jej Kapituły, wybitny kolekcjoner, niezmiernie zasłużony dla odzyskiwania polskich dóbr zagranicą, prof. zw. dr hab. Wojciech Kowalski podniósł następującą kwestię: Nagroda zwraca uwagę opinii publicznej na kolekcjonerstwo, które było i jest w znacznym stopniu nadal naturalną podstawą rozwoju muzealnictwa. Wystarczy przypomnieć, że zbiory wszystkich niemal wielkich muzeów na świecie zostały zbudowane na podstawie kolekcji, a zasoby Muzeum Narodowego w Krakowie są także tego przykładem. Powinniśmy zatem wspierać i popularyzować kolekcjonerstwo, gdyż w ten sposób przyczyniamy się do zachowania i wzbogacania naszego narodowego dziedzictwa kulturowego.

Komentując przyznanie Nagrody dr hab. Andrzej Betlej, dyrektor MNK, powiedział: Nagroda jest kluczowa dla Muzeum Narodowego w Krakowie bowiem ukazuje wagę kolekcjonerstwa dla kształtowania zbiorów. Mam nadzieję, że staje się przykładem dla kolekcjonerów współpracujących z instytucjami publicznymi".

Podkreślając rolę patrona nagrody, Feliksa Jasieńskiego, znawczyni jego kolekcji zgromadzonej w Muzeum Narodowym w Krakowie dr Agnieszka Kluczewska-Wójcik powiedziała: Feliks Jasieński, kolekcjoner, był także działaczem, głęboko zaangażowanym w ruch odnowy polskiego życia kulturalnego. Założyciel "Oddziału Muzeum Narodowego w Krakowie" (tak od 1903, kiedy po raz pierwszy spisał testament, r. tytułował swoje mieszkanie-"muzeum" na rogu Rynku i ulicy Świętego Jana) i inicjator Towarzystwa Przyjaciół tegoż Muzeum, od początku budował swoje zbiory z myślą o wzbogaceniu tej najważniejszej kolekcji publicznej w Polsce. Akt darowizny podpisał, po niemal dwudziestu latach starań, 11 marca 1920 roku. W 2020 roku przypada stulecie donacji, które powinno stać się okazją do przypomnienia sylwetki i dokonań najwybitniejszego darczyńcy Muzeum Narodowego w Krakowie, jednego ze współtwórców polskiej niepodległości.

O Nagrodzie

Nagrodę "Kolekcjonerstwo - nauka i upowszechnianie" im. Feliksa Jasieńskiego ustanowiły w 2016 roku, na wniosek przedstawicieli środowiska kolekcjonerskiego, następujące instytucje: Muzeum Narodowe w Krakowie, Archiwum Polskiej Akademii Nauk oraz Dom Spotkań z Historią w Warszawie. Nagroda ma charakter doroczny i honorowy. Nagroda przyznawana jest dorocznie za zrealizowanie wybitnego przedsięwzięcia na rzecz popularyzacji idei kolekcjonerstwa i zaadresowana jest do pracowników nauki, dziennikarzy oraz instytucji świata kultury. Nagrodę przyznaje kapituła, w skład której wchodzą przedstawiciele jej założycieli oraz kolekcjonerzy. Honorowym przewodniczącym kapituły jest prof. dr hab. Krzysztof Pomian. Regulamin Nagrody dostępny jest na stronie www.kolekcjonerstwo.pl Wręczenie Nagrody za rok 2018 nastąpi jesienią 2019 roku w Domu Spotkań z Historią w Warszawie.

Laureaci I edycji Nagrody za rok 2015

Dla pracownika nauki - za publikacje dotyczące kolekcjonerstwa, w tym naukowe opracowanie zbiorów kolekcjonerskich - kapituła przyznała Nagrodę dr Dariuszowi Kacprzakowi, autorowi monografii Kolekcje Ziemi Obiecanej. Zbiory artystyczne łódzkiej burżuazji wielkoprzemysłowej, opublikowanej nakładem NiMOZ w Warszawie w 2015 roku.

Dla dziennikarza - za publikacje prasowe, radiowe, telewizyjne, internetowe popularyzujące ideę kolekcjonerstwa, prezentujące wkład kolekcjonerów w ochronę dziedzictwa narodowego - kapituła przyznała Nagrodę Januszowi Miliszkiewiczowi, dziennikarzowi specjalizującemu się w promowaniu kolekcjonerstwa, za publikowane w roku 2015 cotygodniowe artykuły poświęcone kolekcjonerstwu na łamach dziennika "Rzeczpospolita" i Gazety Giełdy "Parkiet", w tym za liczne wywiady ze znaczącymi dla zachowania dziedzictwa kultury narodowej osobistościami.

Dla instytucji - za upowszechnianie dorobku kolekcjonerskiego, w tym publikacje i wystawy - kapituła przyznała Nagrodę Muzeum im. ks. Władysława Łęgi w Grudziądzu za przygotowanie wystawy i opublikowanie katalogu Kolekcja Aleksandra Kazimierza Wyrwińskiego.

Laureaci II edycji Nagrody za rok 2016

Dla pracownika nauki - za publikacje dotyczące kolekcjonerstwa, w tym naukowe opracowanie zbiorów kolekcjonerskich - kapituła przyznała Nagrodę dr Kamili Kłudkiewicz, za książkę "Wybór i konieczność. Kolekcje arystokracji polskiej w Wielkopolsce na przełomie XIX i XX wieku", Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2016.

Dla dziennikarza - za publikacje prasowe, radiowe, telewizyjne, internetowe popularyzujące ideę kolekcjonerstwa, prezentujące wkład kolekcjonerów w ochronę dziedzictwa narodowego - kapituła przyznała Nagrodę Wojciechowi Przybyszewskiemu, kolekcjonerowi i publicyście; redaktorowi naczelnemu pisma "Spotkania z Zabytkami".

Dla instytucji - za upowszechnianie dorobku kolekcjonerskiego, w tym publikacje i wystawy - kapituła przyznała Nagrodę Muzeum Okręgowemu w Toruniu za organizacje wystawy "Dürer, Gysbrechts, Willmann. Kolekcja Tadeusza Wierzejskiego w polskich muzeach", prezentowanej w roku 2016.

O Patronie Nagrody i jego kolekcji

Kolekcja Feliksa Jasieńskiego, na którą złożyło się ponad 15 tysięcy obiektów, stanowiła dla Muzeum Narodowego w Krakowie niezwykle cenny dar w zakresie malarstwa, rysunku i rzeźby polskiej końca XIX i początku XX wieku, pozostający do dziś podstawą prezentacji polskiego impresjonizmu i symbolizmu w głównych galeriach muzealnych - z obrazami-manifestami, takimi jak "Szał" Podkowińskiego czy "Macierzyństwo" Wyspiańskiego. W zbiorze grafiki i plakatu, obok dzieł mistrzów gatunku - Piranesiego, Goi, Klingera, Toulouse Lautreca - znalazły się plansze sygnowane przez "odnowicieli" polskiej grafiki artystycznej, z Pankiewiczem i Wyczółkowskim na czele, tworząc trzon jednego z największych gabinetów rycin w Polsce. Zbiory wschodnie, zespół orientalnych tkanin, a przede wszystkim szuka japońska, z drzeworytami Hokusaia i Hiroshige, uplasowały krakowskie muzeum pośród największych tego typu publicznych kolekcji Europy.

Realizując zobowiązania wobec darczyńcy Muzeum Narodowe w Krakowie podjęło trud przygotowania monumentalnego "Korpusu daru Feliksa Jasieńskiego". Kolejność tomów podyktowana została potrzebą nowego spojrzenia na dorobek kolekcjonerski Jasieńskiego i podkreślenia zróżnicowania, a zarazem wewnętrznej spójności jego zbiorów. Będą więc one poświęcone: malarstwu i rzeźbie (w przygotowaniu), rysunkowi, pastelom i akwarelom (opublikowany), grafice polskiej i europejskiej, zbiorom dalekowschodnim, tkaninom i rzemiosłu artystycznemu. Całość zamkną tomy dokumentacyjne: Biblioteka i Archiwum Feliksa Jasieńskiego.

źródło: komunikat prasowy