73. rocznica podpalenia Katedry Prymasowskiej w Gnieźnie

2018.01.05. 07:28

Dwa dni po wkroczeniu Armii Czerwonej do Gniezna w dniu 23 stycznia 1945 roku około godziny 14.00 katedra została ostrzelana przez sowietów.

Od pocisków zapalających zajął się hełm wieży południowej, a później ogień przeniósł się na belkowanie dachu. Szkody wyrządzone przez pożar były bardzo poważne. Palący się bowiem hełm jednej z wież wpadł do wnętrza kościoła, niszcząc sklepienie przestrzeni miedzywieżowej i wzniecając ogień na chórze muzycznym. Spłonęły organy gnieźnieńskie. W części prezbiterialnej ogień pochłonął drugie organy oraz mały chórek. Uszkodzona została także stalla południowej części prezbiterium. Wokół tego pożaru trwały przez lata różne spekulacje. Władze komunistyczne twierdziły, że na wieżach znajdowali się jeszcze żołnierze niemieccy, którzy atakowali wojsko radzieckie. Jednak zeznania świadków, publikacje naukowe jak i zdjęcia wykonane przez Juliana Śmieleckiego (1916-1997) świadczą o celowym ostrzale z czołgu, znajdującego się na Rynku.

Na przełomie lat 50 i 60 ubiegłego wieku odrestaurowano świątynię przywracając jej styl gotycki. Kilka lat temu całkiem przypadkowo podczas wizytacji jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych mł. bryg. Krzysztof Kapciński z Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Gnieźnie odkrył w OSP Łopienno motopompę wyprodukowaną przez firmę Auto Union Gmbh pochodzącą z lat ok. 1935-1940 i biorącą udział (według przekazu miejscowych strażaków) w gaszeniu pożaru Katedry Gnieźnieńskiej. Postanowił więc ocalić ten cenny okaz od zapomnienia i w dniu 30 styczniu 2018 roku po jego odrestaurowaniu zaprezentować go szerszemu gronu odbiorców w miejscowej komendzie PSP na specjalnej wystawie która będzie również zwieńczeniem jego pracy KP PSP w Gnieźnie.

Z tej okazji zostaną wydane 3 wzory MojegoZNACZKA kartka okolicznościowa i będzie stosowany datownik okolicznościowy (wzory kartki i datownik zostaną opublikowane po zatwierdzeniu). W sprawie wydawnictw można się kontaktować z p. Wojciechem Śmieleckim pod adresem email woj.smielecki@gmail.com bądź telefonicznie 608 391 138.

Adam Szuler