Prezydenci Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie

2008.10.09. 10:46

We wrześniu 1939 r., kiedy Polska została zaatakowana przez wojska niemieckie oraz radzieckie, władze kraju z prezydentem Ignacym Mościckim na czele udały się na emigrację.

Rząd polski na emigracji

Nie powiódł się plan dotarcia do Francji, gdyż sojusznicy nie respektowali umów z lat pokoju. Nowe władze wybrano spośród polityków, którym los pozwolił znaleźć się we Francji. Został powołany nowy prezydent i Rada Narodowa w miejsce rozwiązanego parlamentu, reprezentujące konstytucyjną ciągłość najwyższych władz państwa polskiego. Jednym z ważniejszych zadań rządu na uchodźstwie było tworzenie Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie oraz budowa Polskiego Państwa Podziemnego.

Gdy w 1940 r. Francja skapitulowała, polskie władze skorzystały z gościnności Londynu. Budynek przy Eaton Place 43, zwany Zamkiem, pozostał ich siedzibą aż do 1990 r. Po wojnie rząd na uchodźstwie przestał być uznawany przez władze większości krajów, ale dopiero przemiany lat 80., obrady Okrągłego Stołu, upadek komunizmu w Polsce w 1989 r. i wolne wybory zakończyły pracę władz emigracyjnych II RP. Symbolicznym aktem zamykającym działalność rządu na uchodźstwie stało się przekazanie przez prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego insygniów prezydenckich wybranemu w powszechnych wyborach prezydentowi Lechowi Wałęsie 22 grudnia 1990 r.

Nowe znaczki i koperty Pierwszego Dnia Obiegu FDC

Poczta Polska prezentuje serię sześciu znaczków przedstawiających prezydentów RP na uchodźstwie. Projekt graficzny nawiązuje stylistyką do oficjalnych dokumentów państwowych lub banknotów.

Na znaczkach znajdują się portrety prezydentów pełniących tę funkcję w latach:

1939-1947 Władysław Raczkiewicz (1885-1947), prawnik, twórca polskich formacji wojskowych w Rosji, minister spraw wewnętrznych, senator oraz wojewoda.
1947-1972 August Zaleski (1883-1972), historyk, wybitny dyplomata, minister spraw zagranicznych oraz senator II RP. Po zakończeniu 7-letniej kadencji nie oddał urzędu. M. in. z tego powodu doszło do rozłamu w środowisku emigracyjnym. Na lata 1954-1972 powołano Radę Trzech, działającą w opozycji do prezydenta.
1972-1979 Stanisław Ostrowski (1892-1982), lekarz, wojskowy, poseł od 1930 r., krótko przed wybuchem wojny prezydent Lwowa, więziony w łagrach, później żołnierz Armii Polskiej pod dowództwem gen. Andersa. Po wojnie powrócił do praktyki lekarskiej w Wielkiej Brytanii.
1979-1986 Edward Raczyński (1891-1993), dyplomata (na placówkach w Kopenhadze i Londynie, w latach 1934-1945 ambasador Rzeczypospolitej w Wielkiej Brytanii), delegat polski przy Lidze Narodów. Członek Rady Trzech (1954-1972).
1986-1989 Kazimierz Sabbat (1913-1989), prawnik, podczas wojny żołnierz PSZ na Zachodzie, działacz harcerski.
1989-1990 Ryszard Kaczorowski (ur. 1919), ekonomista, harcerz, żołnierz Szarych Szeregów, 1940-1942 więziony na terenie ZSRR, a po amnestii żołnierz w armii gen. Andersa i w III Dywizji Strzelców Karpackich.

Na kopertach FDC umieszczono kolejno: protokół zaprzysiężenia pierwszego prezydenta RP na uchodźstwie, napisany w Paryżu 30 września 1939 r.; tekst przysięgi prezydenckiej oraz miasta, w których mieściły się siedziby rządu RP na uchodźstwie; wiersz poświęcony prez. Ostrowskiemu i Order Orła Białego, przyznawany z urzędu wszystkim prezydentom RP na uchodźstwie; wiersz dedykowany prez. Raczyńskiemu, zapowiadający przemiany w ojczyźnie, oraz pieczęć prezydenta; fotografię siedziby prezydenta w Londynie; stronę tytułową specjalnego wydania emigracyjnego czasopisma "Rzeczpospolita Polska" z informacjami o przekazaniu Lechowi Wałęsie insygniów prezydenckich przez R. Kaczorowskiego 22 grudnia 1990 r.

Znaczkom towarzyszy okolicznościowy datownik stosowany w Urzędzie Pocztowym Warszawa 1.

Podstawowe dane emisji:

autorka projektu:	Agnieszka Sobczyńska
ilość znaczków:	6
wartość:	6 x 1,45 zł
nakład:	po 600.000 sztuk każdego
technika druku:	offsetowa
format znaczków:	43 x 31,25 mm
papier:	fluorescencyjny
arkusze sprzedażne:	po 6 sztuk znaczków
data obiegu:	24 września 2008 r.

źródło: Poczta Polska

Wygląd znaczków wprowadzonych do sprzedaży może różnić się od projektów przedstawianych w zapowiedziach.