Kilka słów o FDC :: Katalog Znaków Pocztowych

Kilka słów o FDC

Gdy pisaliśmy "Podręcznik specjalizowany polskich znaczków pocztowych 1944-1945", szukaliśmy przepisów regulujących sposób postępowania pracownika pocztowego w przypadku przyjmowania i przesyłania przesyłek filatelistycznych. Niestety, był to okres, w którym poprzednie już nie obowiązywały, a nowych jeszcze nie wydano. Uczynił to Dyrektor Poczty Polskiej zarządzeniem nr 45 z dnia 20 kwietnia 2002 r. Ponadto, dostęp do tych przepisów jest przez pracowników Poczty utrudniany, by nie powiedzieć, że niektórzy go uniemożliwiają, tłumacząc to tym, iż są to przepisy wewnętrzne Poczty. Czyżby zapomnieli o tym, że to nam obywatelom-filatelistom (i nie tylko nam), uniemożliwiają dostęp do informacji o naszych prawach?

Zamiast komentarza do przedstawianych tu przepisów, przedłożymy pytania, na które my filateliści nie mamy odpowiedzi. Nie znają odpowiedzi z przyczyn oczywistych również pracownicy Poczty Polskiej, do których zwracamy się niejednokrotnie w tej materii stawiając ich w kłopotliwej sytuacji. Ale do rzeczy.

Załącznik do wymienionego wcześniej zarządzenia w Rozdziale VIII stanowi:

"§ 51

Nadawca może przekazać placówce pocztowej do przewozu i doręczenia przesyłki listowe zwykłe i polecone priorytetowe i ekonomiczne, nadawane w kopertach pierwszego dnia obiegu, opłacone znaczkami pocztowymi skasowanymi odciskami datownika pierwszego dnia obiegu FDC. Przesyłki te muszą odpowiadać następującym warunkom:
1) muszą być nadawane w specjalnych kopertach, wydawanych przez Pocztę Polską. Na kopertach tych jest umieszczony napis "Pierwszy Dzień Obiegu FDC - Poczta Polska" oraz rysunek, którego temat związany jest z tematem naklejonych na kopercie znaczków pocztowych. Znaczki te są skasowane odciskiem datownika pierwszego dnia obiegu FDC o motywie związanym z tematem znaczków,

2) mogą być nadawane w ciągu 28 dni od daty podanej na odcisku datownika pierwszego dnia obiegu FDC,

3) mogą być adresowane do odbiorców w kraju lub za granicę,

4) wartość nominalna znaczków pocztowych, naklejonych na przesyłce, nie może być niższa niż opłata wynikająca z cennika za nadaną przesyłkę. Opłata uiszczona znaczkami pocztowymi skasowanymi odciskami datownika pierwszego dnia obiegu FDC, może być uzupełniona przez naklejenie na stronie nieadresowej przesyłki dodatkowych znaczków pocztowych, będących w obiegu.
Przesyłki listowe odpowiadające powyższym warunkom powinny być traktowane przez placówki pocztowe tak, jak przesyłki opłacone nie skasowanymi znaczkami pocztowymi, jednak znaczków tych nie należy dodatkowo kasować datownikiem z datą nadania przesyłki.
Na każdej przyjętej przesyłce listowej na stronie nieadresowej koperty, pracownik placówki pocztowej przyjmujący przesyłkę, powinien umieścić odcisk datownika z datą nadania przesyłki. Odciskiem datownika z datą nadania przesyłki, przyjmujący przesyłkę pracownik kasuje również naklejone na stronie nieadresowej koperty znaczki uzupełniające. Odciski datownika powinny być czyste i wyraźne.
Placówka pocztowa mająca do czynienia z przesyłkami listowymi, wysyłanymi w kopertach pierwszego dnia obiegu FDC, obowiązana jest zwracać uwagę, aby w czasie opracowywania i przebiegu tych przesyłek nie narazić ich na uszkodzenie, jak również nie umieszczać na nich żadnych napisów i nalepek w sposób, który mógłby wpływać ujemnie na wygląd koperty."

Tyle zarządzenie, a jakie nasze pytania? Oto one, uwarunkowane zrozumieniem znaczenia skrótu FDC = First Day Cover oraz przepisów UPU w tej sprawie:

Dlaczego przepisy te pomijają FDC prywatne, czyli takie, w których koperta jest inna niż wydana przez Pocztę albo ostemplowana jest datownikiem urzędu pocztowego albo takie, w których koperta jest inna i znaczek jest ostemplowany datownikiem urzędu pocztowego? A co w przypadku użycia koperty "oficjalnej" PP, ostemplowanej datownikiem okolicznościowym przeznaczonym dla innego znaczka? Swoistym FDC jest także karnet, którego z reguły filateliści nie wysyłają, Ale... Co z Kartami Maximum? Wg regulaminu muszą być one ostemplowane w dniu wydania znaczka. Czy coś takiego nie wolno posłać?
Czy FDC, które chcemy przesłać w trakcie owych 28 dni, ma być przedłożone pracownikowi Poczty w stanie otwartym i dopiero w jego obecności je zaklejamy?
Dlaczego przepisy dotyczące wyglądu FDC są konieczne (§ 54 ust.1 pkt 1), natomiast dotyczące obowiązku Poczty - fakultatywne? Terminy: "powinny być", "nie należy" (ust. 2), "powinien" (ust. 3) nie są równoznaczne z "muszą być", "nie wolno", "zabrania się", "obowiązany jest".¹⁾ Zmiana lub uszczegółowienie tych ostatnich, spowoduje mniejszą dowolność interpretacyjną, a w związku z tym, mniej "krótkich spięć" pomiędzy klientami i pracownikami Poczty.

Mniemamy, że czytający tą publikację odpowiedzialni pracownicy Poczty wezmą ją pod rozwagę przy nowelizacji wspomnianego zarządzenia, pomagając w ten sposób nie tyle nam, co przede wszystkim swoim pracownikom.

Stanisław Fołta, Adam Kielbasa-Schoeni

S. Wronkowska, M. Zieliński: "Problemy i zasady redagowania tekstów prawnych", URM 1993.